Çocuk Endokrinolojisi

Pediatrik endokrinoloji, çocuklarda ve ergenlerde hormonal dengesizliklerin ve bozuklukların teşhis ve tedavisine odaklanan tıbbi bir alt uzmanlık alanıdır. Pediatrik endokrinoloji uzmanları 5 yıllık çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanlık eğitimini ve 3 yıllık pediatrik endokrinoloji yan dal uzmanlık eğitimini tamamlarlar.

Pediatrik endokrinolojik bozukluklar tiroid, adrenal bezler, pankreas ve üreme organları dahil olmak üzere vücuttaki birçok sistemi etkileyebilir. Bu sorunlar doğumda mevcut olabilir veya çocukluğun ilerleyen dönemlerinde gelişebilir. Bu pediatrik hastalıklar bir çocuğun büyümesini, gelişimini ve genel sağlığını önemli ölçüde etkileyebilir. Bu nedenle hastalıkların doğru zamanda teşhis edilmesi ve bir an önce tedaviye başlanması, çocuğun yetişkinlik dönemine sağlıklı bir şekilde ilerlemesi için büyük önem taşıyor.

 

Pediatrik Endokrinolojide Tanı İçin Kullanılan Bazı Yöntemler

Endokrinolojik hastalıklarda birçok hastalık grubu paralel semptomlara neden olabilir. Ancak çoğu pediatrik endokrinoloji hastalığının teşhisi için ileri teknoloji gerektiren testlere ihtiyaç duyulmaktadır. Çocuk endokrinoloji tıbbi birimlerinde kullanılan bazı tanısal testler şunlardır:

• Vücut yağ analizi
• Hormonal stimülasyon ve supresyon testleri
• Kemik yoğunluğu analizi
• Hipotiroidizm taraması
• Büyüme hormonu stimülasyon testleri
• Erken ergenlik testleri
• Kemik yaşı tayini
• Kan ve idrar testleri
• Tıbbi görüntüleme teknikleri

 

Sık Görülen Endokrin Bozukluklar Nelerdir?

• Büyüme hormonu eksikliği, hipofiz bezinin uygun büyüme ve gelişme için gerekli olan yeterli büyüme hormonunu oluşturmadığı durumlarda ortaya çıkar. Yeterli büyüme hormonu olmayan çocuklar yavaş gelişebilir ve düşük kilolu olabilir (büyüme geriliği). Sentetik büyüme hormonu enjeksiyonları bir tür tedavi olarak sıklıkla kullanılmaktadır.
• Hipotiroidizm, tiroid bezi yeterli tiroid hormonu üretmediğinde ortaya çıkar. Hipotiroidi olan çocukların metabolizması yavaşlayabilir, kalp atışları yavaşlayabilir ve kilo almakta zorlanabilirler. Tedavi genellikle günlük tiroid hormonu takviyesi almayı içerir. Bebeklik döneminde hipotiroidizm geri dönüşü olmayan zihinsel ve gelişimsel geriliğe yol açabilir.
• Tiroid hormonunun normalden fazla üretilmesi ve kana verilmesi sonucu ortaya çıkan durumahipertiroidi denir. Tiroid nodülleri ve tiroid kanseri gibi durumlar hipertiroidiye yol açabilir.
• Tip 1 diabetes mellitus, pankreasta insülin hormonu üretilemediğinde ortaya çıkan kronik bir durumdur. Diyabetli çocuklar sık sık susuzluk, açlık ve yorgunluk yaşayabilir. Tedavi genellikle insülin enjeksiyonları ile sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz gibi yaşam tarzı değişikliklerinin bir kombinasyonunu içerir.
• Adrenal yetmezlik tipik olarak adrenal bezler kortizol ve aldosteron gibi yeterli hormonları üretemediğinde ortaya çıkar. Adrenal yetmezliği olan çocuklarda yorgunluk, kilo kaybı ve düşük tansiyon olası semptomlardır. Hormon replasman tedavisi almak ilaç almayı gerektirir.
• Erken ergenlik, ergenliğin alışılmadık derecede erken bir yaşta, genellikle kızlarda 8 yaşından önce ve erkeklerde 9 yaşından önce başlamasıdır. Erken ergenliğe sahip çocuklar hızlı büyüme, ikincil cinsiyet özelliklerinin gelişimi ve duygusal ve sosyal zorluklar yaşayabilir. Tedavi, ergenliğin ilerlemesini durdurmak veya yavaşlatmak için ilaçları içerebilir.
• Gecikmiş ergenlik, bir erkek çocuğun 14 yaşına kadar testis gelişimi belirtisi göstermemesi veya bir kız çocuğun 13 yaşına kadar meme gelişimi belirtisi göstermemesidir. Gecikmiş ergenlik bazen ailesel eğilimler nedeniyle doğal olarak görülür. Ancak yetersiz beslenme, kistik fibrozis, böbrek hastalıkları, çölyak hastalığı, Klinefelter sendromu veya androjen duyarsızlık sendromuna bağlı bir gecikme varsa takip ve tedavi şart olabilir.
• Hirsutizm , vücut kıllarının miktarında anormal ve erkek tipi bir artış olduğunda kızlarda görülen bir sorundur. Hormonal dengeyi bozan herhangi bir hastalık bu duruma neden olabilir.
• Polikistik over sendromu, yumurtalıkta birçok farklı kistin varlığı ile karakterize bir hastalıktır. Genç kızlarda aşırı tüylenme ve insülin direnci gibi sorunlara neden olabilen polikistik overler, çocuk endokrinoloji uzmanlarının gözetiminde tedavi edilmelidir.
• Turner sendromu gibi doğumsal bozukluklar kromozom sayı ve tip bozuklukları ile ilgili hastalıklardır. Kesin bir tedavisi olmamakla birlikte hastalığa bağlı sorunları hafifletmeye yönelik bazı tedavi yaklaşımları mevcuttur.
• Obezite , hormonal hastalıkların neden olabileceği gibi kendi başına da hormon dengelerinin bozulmasına yol açan ve farklı sorunları beraberinde getiren bir sorundur. Bu nedenle çocuklar için çok tehlikeli olduğundan bu durumun nedenleri araştırılmalı ve çocuk bir an önce ideal kilosuna getirilmelidir.
• D vitamini, kalsiyum ve fosfor metabolizması bozuklukları, minerallerin vücuttan atılımı veya böbreklerden vitamin ve minerallerin geri emilimi ile ilgili sorunlara, metabolik kemik hastalıklarına veya kötü huylu oluşumlara bağlı olarak gelişebilir. Bu hastalıklar raşitizm ve osteoporoz gibi sorunlara neden olabilir; çocuk onkoloji uzmanları tarafından takip ve tedavi edilmelidir.

 

Pediatrik Endokrinolojide İleri Tedavi Yöntemleri

Pediatrik endokrinoloji hızla ilerleyen bir alandır ve bilimsel başarılar ve araştırmalar, çocuklarda ve ergenlerde hormonal dengesizliklerin ve bozuklukların tanı ve tedavisinin iyileştirilmesinde çok önemli bir rol oynamıştır. İşte endokrinolojinin pediatrik dallarındaki bazı yeni bilimsel başarılar ve araştırmalar:

Büyüme hormonu tedavisi

Geçmişte tedavi, zahmetli ve maliyetli olabilen günlük sentetik büyüme hormonu enjeksiyonlarını içeriyordu. Ancak son bilimsel gelişmeler, büyüme hormonu bantları ve oral büyüme hormonu tabletleri gibi daha uygun ve uygun maliyetli tedavilerin geliştirilmesine yol açmıştır.

Diyabet yönetimi

Geçmişte, tedavi sık insülin enjeksiyonları ve belirli bir diyet ve egzersiz rutinine sıkı sıkıya bağlılığı içeriyordu. Bununla birlikte, son araştırmalar, kan şekeri kontrolünü iyileştirmeye ve tedavi yükünü azaltmaya yardımcı olabilecek insülin pompaları ve sürekli glikoz izleme cihazları gibi yeni insülin dağıtım sistemlerinin geliştirilmesine yol açmıştır.

Adrenal yetmezlik tedavisi

Geçmişte tedavi, sakıncalı olabilen ve potansiyel yan etkileri olan hormon replasman ilaçlarının alınmasını içeriyordu. Ancak son yıllarda yapılan araştırmalar sayesinde deri altı implantlar ve uzun etkili enjekte edilebilir ilaçlar gibi daha pratik ve başarılı tedavi alternatifleri ortaya çıkmıştır.

Erken ergenlik tedavisi

Geçmişte tedavi, ergenliğin ilerlemesini durdurmak veya yavaşlatmak için potansiyel yan etkileri olabilen ilaçların kullanılmasını içeriyordu. Mevcut araştırmalar sonucunda, gonadotropin salgılatıcı hormon agonistleri gibi daha odaklı ve etkili tedavi alternatiflerinin geliştirilmesi, normal büyüme ve gelişmenin sürdürülmesine yardımcı olabilir.

 

HealthTürkiye - Doğru Tıp Uzmanlarıyla Bağlantınız

Pediatrik endokrinoloji ileri düzeyde uzmanlık ve deneyim gerektiren bir tıbbi birim olduğundan, doğru tıp merkezinde doğru uzmandan tedavi almak tedavi başarısında kilit rol oynamaktadır. Uluslararası Sağlık Hizmetleri A.Ş.'nin (USHAŞ) bir markası olan HealthTürkiye, Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı'na bağlı olarak faaliyet göstermektedir. HealthTürkiye ekibi olarak sağlık turizmini kolaylaştırmak için çalışıyor, sağlık ve tedavi amaçlı tıbbi seyahatlerinizi sizin için en iyi şekilde planlayabiliyoruz.