Çocuk İmmünolojisi ve Alerji Hastalıkları

Pediatrik alerji ve immünoloji, 18 yaş altı bireylerde alerji türleri ve bağışıklık sistemi hastalıklarının tanı, tedavi ve takip süreçleriyle ilgilenen tıp birimidir. Pediatrik immünoloji ve alerji doktorları 6 yıl tıp fakültesi, 4 yıl pediatri ve 3 yıl pediatrik immünoloji ve alerji alanında uzmanlaşırlar.

Komplikasyonlardan kaçınmak ve çocuğun kaliteli bir yaşam sürmesi için pediatrik alerjilerin doğru şekilde teşhis ve tedavi edilmesi önemlidir. Teşhis genellikle fizik muayene ve hastanın veya bakıcının semptom öyküsünü içerir. Alerjinin türüne bağlı olarak tedavi seçenekleri arasında alerjenden kaçınma, ilaçlar (antihistaminikler ve kortikosteroidler gibi) ve alerjen immünoterapisi (alerji aşıları) yer alabilir.

 

Pediatrik İmmünoloji ve Alerjide Hangi Hastalıklar Tedavi Edilir?

Pediatrik İmmünoloji ve Alerji Bölümü, immün yetmezlik ve enfeksiyon türleri de dahil olmak üzere immünolojik temelli birçok hastalığın tanı ve tedavisini gerçekleştirmektedir. Aynı zamanda genetik ve çevresel faktörlerin etkileşimi ile ortaya çıkan alerjik hastalıkların tanı ve tedavisi de bu birimler tarafından gerçekleştirilmektedir. İmmünolojik ve alerji ile ilişkili birçok hastalık bulunmaktadır. Bunlardan bazıları aşağıdaki gibidir:

• Alerjik rinit (saman nezlesi veya bahar nezlesi)
• Alerjik ve alerjik olmayan bronşiyal astım
• Gıda, ilaç, böcek ve cilt alerjileri (atopik dermatit)
• Tekrarlayan hapşırma atakları
• Anafilaktik şok olarak da tanımlanan ve acil müdahale gerektiren şiddetli alerjik reaksiyonlar
• Zayıf bağışıklık sistemi (immün yetmezlik) nedeniyle tekrarlayan enfeksiyonlar
• Kalıtsal Anjiyoödem
• Ürtiker
• Kontakt dermatit
• Tip 1 diyabet, sistemik lupus, juvenil idiyopatik artrit gibi bazı hastalıklar.

 

Alerjik ve İmmünolojik Hastalıklarda Görülen Bazı Belirtiler

Alerjik ve immünolojik hastalıklar genellikle kısa vadede birey tarafından hissedilebilen veya görülebilen bazı belirtilerle kendini gösterir. Görülen yaygın semptomlardan bazıları aşağıdaki gibidir:

• Deride kaşıntı, kızarıklık, kabarma ve şişme
• Tekrarlayan kuru öksürük ve hapşırma
• Nefes darlığı
• Hırıltı
• Burun akıntısı, kaşıntı ve burun tıkanıklığı
• Egzama
• Göz yaşarması, kızarıklık ve gözlerde kaşıntı
• Mide ağrısı, bulantı ve kusma
• İshal
• Dışkıda kan veya mukus varlığı

 

Pediatrik İmmünoloji ve Alerji Bölümünde Uygulanan Testler

Alerjik ve immünolojik hastalıklara işaret eden belirtilerle kliniklere başvuran çocuklarda hastalığın tanısının konulabilmesi için bazı tanısal testlerin uygulanması gerekmektedir. Pediatrik alerji ve immünoloji ünitelerinde sıklıkla kullanılan bazı testler aşağıdaki gibidir:

• Prick Testi: Sırt, kol veya dirseğin alt kısımlarından herhangi birinin iç yüzeyine çizikler atılıp üzerine alerjen madde içeren sıvılar damlatılarak yapılan bir deri testidir. Basit ve ağrısız bir işlem olan Prick testinde ev tozu, polen, hayvan tüyü gibi birçok yaygın alerjene karşı reaksiyon gelişip gelişmediği tespit edilebilir.
• Yama Testi: Vücudun dış yüzeyi ile temas eden maddelere karşı gelişen kontakt dermatit ve ürtiker gibi reaksiyonların araştırılmasında kullanılır. Yama testi ünitesi adı verilen, alt kısmında küçük bölmeler bulunan yapışkan bir bant, bölmelerin içine konulan gerekli alerjen madde ile birlikte vücudun daha önce reaksiyon gözlenen bir bölgesine yapıştırılır. 2-3 gün bekledikten sonra bu bant çıkarılır ve bölgedeki reaksiyonlar incelenir.
• Spesifik IgE Testi: Spesifik bir alerjene veya bir grup alerjene karşı oluşan antikorların araştırıldığı kan testidir.
• Rinomanometri: Burundan nefes alma ölçümü olarak da adlandırılan bu test, burun içindeki hava yolu direncinin ölçülmesini sağlar. Bu sayede burundaki tıkanıklığın derecesi ile hava yolu ve basıncındaki değişiklikler belirlenebilir.
• Spirometri: Bir tür solunum fonksiyon testi olan spirometri, akciğerlerin kapasitesini ve fonksiyonel durumunu belirlemek için kullanılır. Hastanın akciğerlerine ne kadar nefes aldığının ve bu nefesin ne kadarının belirli bir zaman aralığında geri verildiğinin ölçülmesidir. Spirometri, pediatrik immünoloji ve alerji kliniklerinde, alerjik astım gibi hastalıkların tanı ve takibinde kullanılır.
• Gıda Yükleme Testi (Oral provokasyon testi): Besin alerjilerinin araştırılmasında kullanılan bu test, besinlerin önce diyetten çıkarılması (eliminasyon) ve daha sonra challenge testleri yapılarak tekrar verilmesi şeklinde uygulanmaktadır. Test sonrası vücudun verdiği klinik reaksiyon değerlendirilerek besin alerjileri tespit edilebilmektedir.

 

Çocuk İmmünoloji ve Alerji Bölümünde Uygulanan Tedavi Yöntemleri

Alerjik reaksiyon tedavisi, çocuklardaki semptomların ciddiyetine bağlıdır. Bazı standart tedavi seçenekleri şunlardır:

İlaçlar

Reçetesiz satılan antihistaminikler kaşıntı, hapşırma ve burun akıntısı gibi semptomları hafifletebilir. Şiddetli vakalarda doktor daha güçlü bir antihistaminik veya kortikosteroid reçete edebilir. EpiPen olarak da bilinen epinefrin, aşırı bir alerjik reaksiyon olan anafilaksi alerjik reaksiyonu durumunda kullanılır.

Alerjenden Kaçınma

Alerjen biliniyorsa, çocuk mümkün olduğunca maruz kalmaktan kaçınmalıdır. Polen veya evcil hayvan tüyü gibi bazı alerjenlerden kaçınmak zor olabilir, ancak belirli yiyecekler gibi diğer alerjenlerden kolayca kaçınılabilir.

İmmünoterapi

Şiddetli alerjileri veya kaçınılması mümkün olmayan alerjileri olan çocuklar için immünoterapi (alerji iğneleri) önerilebilir. Bu süreç, alerjik reaksiyonlara karşı tolerans geliştirmeye yardımcı olmak için çocuğa artan dozlarda alerjen verilmesini de içerebilir.

Evdeki Çözümler

Tuzlu burun spreyi ve nemlendirici gibi ev ilaçları burun tıkanıklığını giderebilir ve reçetesiz satılan ağrı kesiciler ağrıyı dindirebilir ve ateşi düşürebilir. Bununla birlikte, okul ve bakıcılar için anafilaksi gibi ciddi alerjik reaksiyonlar için bir eylem planı bulundurmak önemlidir. Çocuğunuzun epinefrin oto-enjektörlerini her zaman yanında taşıdığından ve bunları nasıl ve ne zaman kullanacağını bildiğinden emin olun. Ayrıca, kişiselleştirilmiş bir tedavi planı sağlayabilecek olan çocuğunuzun çocuk doktoru veya alerji uzmanı ile görüşün.

Bir çocuk alerjik bir reaksiyon gösterdiğinde, ebeveynlerin, özellikle tepki şiddetli ise veya çocuk daha önce anafilaktik reaksiyon geçirmişse, çocuk doktoruna veya acil servise giderek tıbbi yardım almaları gerektiğini unutmamak önemlidir.

 

Çocuğunuzun Sağlıklı ve Mutlu Bir Yaşam Sürmesine Yardımcı Olmak İçin USHAŞ

Çocukluk çağında sık görülen alerjik ve immünolojik hastalıklar, çocuğun günlük yaşamını ve okul başarısını olumsuz etkileyebiliyor. Kontrol altına alınmadığı takdirde bu sorunlar büyüme ve gelişmede aksamalara yol açabilir. Bu nedenle çocuk hastalıkları bir an önce teşhis edilmeli ve tedavi sürecine başlanmalıdır.

HealthTürkiye, USHAŞ'ın (Uluslararası Sağlık Hizmetleri A.Ş.) bir markasıdır ve dünyanın dört bir yanından Türkiye'ye sağlık yolcusu olarak gelmek isteyen kişilere hizmet vermek amacıyla çalışmaktadır. HealthTürkiye, Türkiye'deki gelişmiş teknik donanımı, yetenekli sağlık profesyonelleri ve kaliteli hizmetleri ile herhangi bir organizasyon sorunu veya stres yaşamadan en iyi sağlık hizmetini almanıza yardımcı olabilir.