Mehmet Şirin Yıldırım

Yetişkin yoğun bakım ünitesi (YBÜ), kritik durumdaki hastalara hayat kurtarıcı bakım sağlayan özel bir hastanedir. Hasta ister ağır bir enfeksiyon, ister travma ya da kronik bir tıbbi durumdan muzdarip olsun, YBÜ hastayı stabil tutmak ve daha fazla kötüleşmeyi önlemek için gerekli olan yüksek düzeyde izleme ve desteği sağlamak üzere donatılmıştır. Gelişmiş tıbbi ekipmanı ve yüksek eğitimli personeli ile YBÜ, yoğun tıbbi tedaviye ihtiyaç duyanlar için hayati bir kaynaktır. Bu makalede yetişkin YBÜ, diğer hastane birimlerinden farkı ve YBÜ'de tipik olarak tedavi edilen durum türleri incelenecektir.

Yetişkin Yoğun Bakım Ünitesi Nedir?

Yetişkin yoğun bakım ünitesi (YBÜ), kritik durumdaki hastalara ileri düzeyde tıbbi bakım sağlayan özel bir hastane bölümüdür. YBÜ'de doktorlar, hemşireler ve solunum terapistleri gibi sağlık uzmanlarından oluşan ve ağır ya da yaşamı tehdit eden rahatsızlıkları olan hastalara hayat kurtarıcı bakım sağlamak üzere eğitilmiş bir ekip görev yapar. YBÜ'deki hastalar yakın izleme, tanısal testler ve mekanik ventilasyon gibi yaşam destek önlemleri gerektirebilir. YBÜ'deki tedavinin amacı hastanın durumunu stabilize etmek ve daha fazla kötüleşmesini önlemektir. YBÜ, hastanın hayati fonksiyonlarını desteklemek için izleme cihazları ve ventilatörler gibi gelişmiş tıbbi ekipmanlara sahiptir. YBÜ ekibi, hastanın ihtiyaçlarına göre uyarlanmış bir tedavi planı geliştirmek için hastanın birinci basamak sağlık hizmeti sağlayıcılarıyla yakın işbirliği içinde çalışır. YBÜ ekibinin ve sevdiklerinin desteğiyle hastalar ve aileleri YBÜ'nün zorluklarının üstesinden gelebilir ve iyileşme yolunda çalışabilirler.

Yetişkin Yoğun Bakım Ünitesinde Sağlanan Bakım Nedir?

Bir yetişkin yoğun bakım ünitesinde (YBÜ) sağlanan bakım, hastanın durumunu stabilize etmeye ve daha fazla kötüleşmeyi önlemeye odaklanır. Sağlanan özel bakım ve ekipman hastanın bireysel durumuna ve ihtiyaçlarına bağlı olacaktır ancak aşağıdakileri içerebilir:

• İzleme: YBÜ'deki hastalar yaşamsal belirti monitörleri (nabız, kan basıncı, sıcaklık ve solunum hızı), elektrokardiyogram (EKG) makineleri, kapnografi makineleri ve hastanın kalp ve akciğerlerindeki basıncı ölçmek için pulmoner arter kateterleri (PAC) gibi gelişmiş tıbbi ekipmanlar kullanılarak yakından izlenir. Bu izleme cihazları, YBÜ ekibinin hastanın durumundaki değişiklikleri hızlı bir şekilde tespit etmesini ve buna göre yanıt vermesini sağlar. Tüm sıvı alım ve çıkışının ölçülmesi, kafa içi basınç takibi ve günlük kilo kontrolü de bakımın bir parçasıdır.
• Yaşam destek önlemleri: YBÜ'deki hastalar, hayati organ fonksiyonlarını desteklemek için mekanik ventilasyon, ekstrakorporeal membran oksijenasyonu (ECMO), intra-aortik balon pompası (IABP) ve hemodiyaliz veya periton diyalizi gibi renal replasman tedavisi (RRT) gibi yaşam destek önlemlerine ihtiyaç duyabilir.
• İlaçlar: YBÜ'deki hastalar, enfeksiyonları tedavi etmek için antibiyotikler, rahatsızlığı yönetmek için ağrı kesiciler, kan pıhtılarını önlemek için kan sulandırıcılar, kan basıncını ve kalp debisini desteklemek için vazoaktif ilaçlar, mekanik ventilasyon sırasında rahatlık ve destek sağlamak için yatıştırıcılar ve kas gevşetici dahil olmak üzere çok çeşitli ilaçlar alabilir.
• Teşhis: YBÜ'deki hastalar, kalp, akciğerler ve karaciğer gibi hayati organları değerlendirmek için kan testleri, röntgenler, BT taramaları, solunum fonksiyon testleri (PFT) ve ultrasonlar gibi tanısal testlere ihtiyaç duyabilir. Bu testler, durumlarının altında yatan nedeni belirlemeye ve tedavi kararlarını yönlendirmeye yardımcı olur.
• Beslenme: Yoğun bakım ünitesindeki hastalar, bir damar ya da mide veya ince bağırsağa yerleştirilen bir tüp aracılığıyla beslenme sağlamak için tüple besleme veya parenteral beslenme gibi özel beslenme desteğine ihtiyaç duyabilir. Hastalığın türüne göre özel olarak geliştirilmiş zengin formüller ya da diyetisyen eşliğinde hazırlanan özel beslenme programları YBÜ'nün önemli noktalarıdır.
• Rehabilitasyon: YBÜ'deki bazı hastalar, güç ve işlevlerini yeniden kazanmalarına yardımcı olmak için fiziksel ve mesleki terapi gibi rehabilitasyon hizmetleri de alabilirler.
• Psikolojik destek: YBÜ'deki hastalar ve aileler önemli düzeyde stres yaşayabilir, bu nedenle iyi iletişim, bilgi ve karar verme için psikolojik destek sağlanacaktır.
• Palyatif bakım: Hastanın durumunun iyileşmesi beklenmiyorsa, altta yatan durumu tedavi etmek yerine konfor ve yaşam kalitesini korumaya odaklanılacaktır.

Genel olarak, YBÜ ekibi, hastanın bireysel ihtiyaçlarına göre uyarlanmış bir tedavi planı geliştirmek için hastanın birincil sağlık hizmeti sağlayıcılarıyla yakın bir şekilde çalışır ve hastanın stabilize olmasını ve iyileşmesini sağlayan gelişmiş bakım ve ekipman sağlar. YBÜ'de sağlanan ekipman ve bakım, kritik durumdaki hastalar için hayat kurtarıcıdır.

Yetişkin Yoğun Bakım Ünitesinde Tedavi Edilen Farklı Durum Türleri Nelerdir?

Yetişkin yoğun bakım ünitesinde (YBÜ) tedavi edilen durum türleri çeşitlidir ve akut hastalıklar ve yaralanmalardan kronik durumlara kadar değişebilir. YBÜ'de tedavi edilen yaygın durumlardan bazıları şunlardır:

1. Solunum yetmezliği: Pnömoni, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) ve akut solunum sıkıntısı sendromu (ARDS) gibi hastanın nefes alma yeteneğini etkileyen durumlar, YBÜ'ye kabul için yaygın nedenlerdir. Bu koşullara sahip hastalarda solunuma yardımcı olmak için mekanik ventilasyon gerekebilir.
2. Kalp yetmezliği: Kalp yetmezliği, kalp krizi ve kalp durması kan akışının ve oksijenlenmenin zayıflamasına yol açabilir ve bu da yaşamı tehdit edebilir. YBÜ hastaları kalp fonksiyonlarını desteklemek için İntra-aortik balon pompası (IABP), Impella (kalp pompası) veya ECMO gibi tedaviler alabilirler.
3. Septisemi ve sepsis: Vücuttaki ciddi bir enfeksiyon, potansiyel olarak yaşamı tehdit eden bir durum olan sepsise yol açabilir. Sepsisli hastalar antibiyotik, sıvı ve yaşamsal belirtilerin yakından izlenmesini gerektirebilir.
4. Travma: Araba kazaları veya düşmeler gibi ciddi yaralanmaları olan hastalar, yaralanmalarını yönetmek ve daha fazla komplikasyonu önlemek için YBÜ bakımı gerektirebilir.
5. Nörolojik bozukluklar: İnme, kafa travması veya omurilik yaralanması olan hastalar, semptomlarını yönetmek ve daha fazla nörolojik hasarı önlemek için YBÜ bakımı gerektirebilir.
6. Böbrek yetmezliği: Akut böbrek hasarı veya kronik böbrek hastalığı olan hastalar, böbrek fonksiyonlarını desteklemek için diyaliz veya diğer renal replasman tedavilerine (RRT) ihtiyaç duyabilir.
7. Karaciğer yetmezliği: Akut karaciğer yetmezliği olan hastalar yakın izleme, karaciğer destek tedavisi ve kanama, enfeksiyon veya ensefalopati gibi komplikasyonların yönetimi için YBÜ bakımı gerektirebilir.
8. Kanser: Kanserli hastalar Kanserli hastalar ciddi enfeksiyonları, elektrolit dengesizliklerini, kanamayı veya kanser ya da kanser tedavisiyle ilgili diğer komplikasyonları tedavi etmek için YBÜ bakımına ihtiyaç duyabilir.
9. Ameliyat sonrası bakım: Bazı hastalar büyük ameliyatlardan veya organ naklinden sonra iyileşmelerini yönetmek ve komplikasyonları önlemek için YBÜ bakımına ihtiyaç duyabilir.

Yetişkin yoğun bakım desteği gerektiren başlıca durumlar yukarıda özetlenmiş olsa da pek çok hastalıkta ya da tedavi sürecinde yetişkin yoğun bakım desteği alınabilir. Yoğun bakım ekibi, hastanın ihtiyaçlarına uygun bir tedavi planı geliştirmek için birinci basamak sağlık hizmeti sağlayıcılarıyla yakın işbirliği içinde çalışır. Gelişmiş tıbbi ekipmanı ve yüksek eğitimli personeliyle yoğun bakım ünitesi, kritik durumdaki hastaları stabil tutmak ve daha fazla kötüleşmeyi önlemek için gerekli olan yüksek düzeyde izleme ve destek sağlar.

HealthTürkiye - Kritik Bakımınızı Önemsiyoruz

Türkiye'nin uluslararası sağlık hizmetleri resmi platformu USHAŞ'ın markası olan HealthTürkiye, yurt dışında yaşayan ve sağlık hizmeti almak için Türkiye'yi tercih eden misafirlere rehberlik etmek amacıyla kuruldu. Güçlü ve ileri teknoloji altyapısı, yetenekli ve deneyimli sağlık çalışanları ve insan odaklı yaklaşımı ile HealthTürkiye, sektörde lider olmayı hedeflemektedir. HealthTürkiye'nin hedefi, tıbbi tedavi arayan hastalar için tek durak noktası ve hastaların Türkiye'deki çeşitli tıbbi tesislerden ve doktorlardan tedavi seçeneklerine kolayca göz atabilecekleri ve karşılaştırabilecekleri merkezi bir platform oluşturmaktır. HealthTürkiye, YBÜ'ye ihtiyaç duyan birçok hasta için kalıcı bir çözüm ve yol haritası oluşturmak için dünyanın dört bir yanındaki hastalarla birlikte.